Boeken HiZ
De Stichting Historie Ziekenfondswezen gaf van 1994-2002, naast de Jaarboekenreeks, de volgende boeken uit:
- K.P. Companje, K.F.E. Veraghtert en B.M. Widdershoven, Two centuries of solidarity. German, Belgian and Dutch social health
insurance 1770-2008 (Amsterdam 2009)
- K.P. Companje (red.), Tussen volksverzekering en vrije markt. Verzekering van zorg op het snijvlak van sociale verzekering en
gezondheidszorg 1880-2006 (Amsterdam 2008)
- K. Veraghtert en B. Widdershoven, Twee eeuwen solidariteit. De Nederlandse, Belgische en Duitse ziekenfondsen tijdens de negentiende en twintigste eeuw (Amsterdam 2002). De ziekenfondsverzekering vormt binnen de Europese Unie een belangrijk deel van de sociale zekerheid. De verzekeringsinstellingen in de verschillende landen verzekeren miljoenen mensen, ontvangen en keren jaarlijks miljarden euro’s uit en zorgen voor een grote werkgelegenheid. De moderne ziekenfondsen en zorgverzekeraars vormen een essentiële schakel in dit complex.
Deze instellingen kennen vaak een lange en boeiende voorgeschiedenis en hebben niet zelden hun ontstaan te danken aan bescheiden plaatselijke initiatieven in de negentiende eeuw. De Europese eenwording met zijn drang naar uniforme regelgeving dreigt ook op het vlak van de ziekenfondsen te botsen met de historisch gegroeide nationale verschillen en eigenaardigheden. Andersom kan kennisname van de ontwikkelingen elders een bron van inspiratie vormen. Deze studie toetst de ontwikkeling van de Duitse en Belgische ziekenfondsen en ziekte(kosten)verzekering aan die van Nederland. - K.P. Companje, OZF; eigen initiatief loont (Hengelo 2001); ISBN 90-75149-012-X, N.V. Ongevallen- en Ziektekostenverzekeringsmaatschappij OZF in samenwerking met de Stichting Historie Ziekenfondswezen, 64 pg.
OZF; eigen initiatief loont gaat over de ziektekostenverzekeraar Onderling Ziektekosten Fonds 1950 W.A., in 1999 omgezet in de N.V. Ongevallen- en Ziektekostenverzekeringsmaatschappij OZF. OZF werd in 2005 onderdeel van de Achmea-groep.
In dit boek wordt beschreven hoe OZF en zijn voorganger, het KNZ-fonds, sinds 1923 als bedrijfsziekenfonds en -ziektekostenverzekeraar gewerkt hebben voor de medewerkers van de KNZ en Akzo en Akzo-Nobel. Deze traditie van de onderlinge verzekering van gezondheidszorg werd gekenmerkt door eigen verantwoordelijkheid van de verzekerden voor beleid en beheer, de solidariteit, de samenwerking van de besturen en de directies van de KNZ en rechtsopvolgers en het handhaven van de onderlinge identiteit bij ingrijpende gebeurtenisssen als het Ziekenfondsenbesluit in 1941, de opheffing van het ziekenfonds in 1950 en de stelselwijzigingen na 1980.
OZF was sinds 1950 de spiegel van deze traditie. Bestuur, verzekerden en de werkgever zorgden ervoor dat door werkgeversbijdragen, efficiënt beheer en beheerst declaratiegedrag de premie laag en het vergoedingenpakket volledig was met gelijke zorgaanspraken voor alle verzekerden. - 11. K.P. Companje, A. Kos (samenstellers), Jaarboek HiZ 2000/2001. Stelselwijzigingen en basisverzekering 1940-2002
- 10. K.P. Companje (samensteller), Jaarboek HiZ 1999. Ziekenfondsen en arbeidersbeweging van Amsterdam tot West-Europa
- 9. R.T.S.M. Teeuwen (samensteller), Jaarboek HiZ 1998. De ziekenfondsen op de keper beschouwd
- 8. R.T.S.M. Teeuwen, Het ziekenfondsbestel in historisch perspectief. Onderscheidene kenmerken van Nederlandse ziekenfondsen (Zeist 1998). In dit boek geeft de auteur zijn visie op de geschiedenis van de ziekenfondsen als private verzorgers van de verzekering tegen ziektekosten, primair gericht op het belang der verzekerden. Aanleiding was het verdwijnen van het fenomeen ziekenfonds uit het maatschappelijk bestel (1998), waarbij hun functie impliciet is overgenomen door derden. Centralisatie, concentratie en toenemende overheidsinvloed riepen compenserende reacties op zoals de wens tot zelfbestuur voor en door de verzekerden en de benadrukking van de autonomie van het ziekenfonds c.q. de onvervreemdbare eigen verantwoordelijkheid van de verzekerden voor eigen gezondheid en welzijn.
- 7. R.T.S.M. Teeuwen (samensteller), Jaarboek HiZ 1997. Ziekenfondsbestuurders in situaties van crisis en armoede
- 6. Hans Blaauwbroek, Erik van der Hoeven, Ele Visser, In het belang van de verzekerde. Geschiedenis van de Ziekenfondsraad (Zeist 1997). Bijna 50 jaar lang heeft de in 1949 tot stand gekomen Ziekenfondsraad een uiterst belangrijke rol gespeeld. De Raad gaf adviezen aan bewindslieden van Volksgezondheid, oefende toezicht uit op doen en laten van de Ziekenfondsen, beheerde de centrale Ziekenfonds- en ABWZ-kas en was door zijn samenstelling een ontmoetingsplaats van alle bij de gezondheidszorg betrokken partijen.
Dit boek laat een indruk achter van hoe de Raad heeft gewerkt: in het belang van de verzekerde! - 5. R.T.S.M. Teeuwen (samensteller), Jaarboek HiZ 1996. Sprekende jubilea
- 4. R.T.S.M. Teeuwen (samensteller), Jaarboek HiZ 1995. Een greep in het saillante verleden van de ziekenfondsen
- 3. E.W. van der Hoeven, ANOZ van A tot Z. Vijftig jaar landelijk ziekenfonds en zijn eigenaardigheden (Amsterdam 1996). De Centrale Bond van Ziekenfondsen besloot in 1938 tot de oprichting van het Algemeen Nederlands Onderling Ziekenfonds om in de concurrentie met de artsenorganisatie NMG en haar Maatschappijfondsen heel Nederland als werkgebied te kunnen bedienen. Dit was een gouden greep, toen door de invoering van de verplichte verzekering volgens het Ziekenfondsenbesluit in 1941 veel kleine onderlinge fondsjes onder de paraplu van het ANOZ konden worden behouden. Het ANOZ groeide gestaag. De leiders van het fonds speelden als voorvechters van het onderlinge ziekenfondswezen door de jaren een beleidsbepalende rol in het ziekenfondswezen zoals C.J. van Lienden, G. Boekhoven, G.J. Jansonius, P. Zuidema, J. de Vries en H.J. Anbeek.
Omdat in de jaren 70 van de vorige eeuw veel regionale ANOZ-afdelingen fuseerden met andere fondsen, leek het ANOZ ten dode opgeschreven. Na een fusietraject ging het ANOZ samen met ANOVA en ZAO tot de AGIS-groep, in 2008 onderdeel van de Achmeagroep. - 2. A.A. de Bruijn, Zorgen voor zekerheid. Een impressie van honderd jaar medische zorg en zorgverzekering tussen IJ en Marsdiep (Zeist 1994). Zorgen voor zekerheid geeft een impressie van honderd jaar medisch zorg en risicodekking in het gebied tussen IJ en Marsdiep, het werkgebied van PWZ Achmea zorgverzekeringen: de markt van medici en alternatieve geneeswijzen, ziekenfondsverzekering en gezondheidszorg.
- 1. K.P. Companje, Ziekenzorg. Een Utrechts ziekenfonds en zijn eigen instellingen (Zeist 1994). Op 1 januari 1983 fuseerde het Utrechtse ziekenfonds Ziekenzorg met het Regionaal Ziekenfonds Midden-Nederland. De geschiedenis van het fonds was een lange strijd om het voortbestaan tegen de druk van lokale en landelijke medische belangenorganisaties en de plaatselijke ziekenfondsen. Ziekenzorg was een onderling fonds, opgericht op initiatief van de lokale vakbeweging met het doel de Utrechtse arbeiders met hun gezinnen voor een zo laag mogelijke premie tegen de risico’s van ziekte te verzekeren.
In de loop der jaren werd als gevolg van deze strijd de kern van Ziekenzorg gevormd door de eigen instellingen: artsen en tandartsen, de apotheek, een afdeling voor heilgymnastiek en een specialistische polikliniek. Met deze instellingen trachtte het fonds zich zo onafhankelijk mogelijk te maken van de nukken en honorariumeisen van de Utrechtse artsen en apothekers, om haar leden een zo goede en goedkoop mogelijke medische verzorging te bieden.